Türkiye Barolar Birliği tarafından 21/11/2003 tarihinde çıkarılan ve 25296 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan Reklam Yasağı Yönetmeliği’nde (“Yönetmelik”) Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmelik 9 Ağustos 2024 tarihinde Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe girmiştir. Değişiklik Yönetmeliği ile avukatlık mesleğinin etik kurallarını korumak ve mesleğin itibarını sürdürmek amacıyla Yönetmelik’te değişiklikler yapılmıştır.

YÖNETMELİĞİN AMACI VE KAPSAMININ BELİRGİNLEŞTİRİLMESİ

Yapılan değişikliğin amacı, avukatların mesleklerini icra ederken reklam yapma konusunda tabi oldukları usul ve esasları belirlemektir. Yeni düzenlemeyle birlikte, bu amacın daha net bir şekilde ifade edilmesi sağlanmıştır. Yönetmelik, avukatların mesleki itibarını korumayı ve adaletin doğru şekilde tecelli etmesini hedeflemektedir.

Bu kapsamda, reklam yasağına ilişkin kurallar, avukatlık mesleğinin özüne uygun bir şekilde yeniden tanımlanmış ve genişletilmiştir. Bu değişiklik, yönetmeliğin hem avukatlar hem de kamuoyu nezdinde daha anlaşılır ve uygulanabilir olmasını sağlamaktadır.

TERMİNOLOJİK YENİLİKLER VE AVUKATLIK KİMLİĞİNİN VURGULANMASI

Yönetmelikte yer alan terimlerde yapılan değişiklikler, mesleki unvanların doğru ve tutarlı bir şekilde kullanılmasını amaçlamaktadır. Özellikle, “avukat stajyerleri” ibaresi, daha doğru bir terminoloji olan “stajyer avukatlar” şeklinde güncellenmiştir. Bu değişiklikle birlikte, stajyer avukatların mesleki kimlikleri daha net bir şekilde tanımlanmış ve mesleğin prestiji korunmuştur. Bu terminolojik güncelleme, avukatlık mesleğinin ciddiyetini ve profesyonel standartlarını yansıtma açısından önem taşımaktadır.

MESLEKİ GÖRÜŞMELER VE AVUKATLIK BÜROLARINA İLİŞKİN YENİ DÜZENLEMELER

Yönetmelikte, avukatların müvekkilleriyle ya da müvekkil adaylarıyla yapacakları görüşmelere ilişkin önemli düzenlemeler getirilmiştir. Bu görüşmelerin, avukatlık mesleğinin saygınlığına uygun mekanlarda yapılması gerektiği vurgulanmıştır. Ayrıca, görüşmelerin gizliliği ve mesleki sırların korunması esastır. Bu bağlamda, avukatların müvekkilleriyle gerçekleştirecekleri tüm görüşmelerin, özel ve güvenli alanlarda yapılması gerektiği belirtilmiştir.

Avukatlık bürolarının kullanımına ilişkin olarak da önemli kısıtlamalar getirilmiştir. Yeni düzenlemeye göre, avukatlık büroları yalnızca avukatlık hizmetleri için kullanılabilecek, başka amaçlarla kullanılmasına izin verilmeyecektir. Bunun yanı sıra, bir avukatın aynı şehirde birden fazla büro ya da şube açması yasaklanmıştır. Bu düzenleme, avukatlık mesleğinin tek bir merkezden, bütünlük içinde ve organize bir şekilde yürütülmesini amaçlamaktadır. Buna ek olarak; Yönetmelik kapsamındakiler, ülke içi ve dışında sürekli ve kalıcı işbirliği izlenimi yaratabilecek şekilde başka büro ve avukatlar ile “irtibat bürosu” ya da “çözüm ortağı” şeklinde tanımlayamayacaklardır. Ayrıca, avukatlık bürolarının mesleki disiplinin bir parçası olarak sade, işlevsel ve sadece gerekli hizmetlerin sunulacağı alanlar olarak kalması sağlanmıştır.

TABELA VE ADRES BİLGİLERİ KONUSUNDA YAPILAN DÜZENLEMELER

Tabela ve adres bilgilerine ilişkin 5. Madde hükümlerinde değişiklikler ve düzenlemeler yapılmıştır. Bu kapsamda, avukatların kullandıkları tabelalarla ilgili olarak, boyut ve yerleşim kuralları ayrıntılı bir şekilde düzenlenmiştir. Tabelaların, avukatlık mesleğinin ciddiyetini ve saygınlığını yansıtacak şekilde düzenlenmesi gerektiği hüküm altına alınmıştır. Tabelalarda yalnızca gerekli bilgilere yer verilmesine izin verilmekte, reklam niteliği taşıyan hiçbir ifadenin kullanılmasına izin verilmemektedir. Yapılan değişiklikle tabelalarda avukatların yalnızca hukuk alanındaki akademik unvanının kullanımına izin verilmektedir.

Yeni yönetmelikle birlikte, avukatların adres değişikliği durumunda eski adreslerine ait tabelaları bir hafta içinde kaldırmaları zorunlu hale getirilmiştir. Bu düzenleme, kamuoyunun yanıltılmasının önüne geçilmesini amaçlamaktadır. Adres değişikliklerinin hızlı ve doğru bir şekilde güncellenmesi, müvekkillerin ve diğer ilgili kişilerin doğru bilgilere erişimini sağlama açısından büyük önem taşımaktadır.

BASILI VE ELEKTRONİK BELGELERLE İLGİLİ YENİ DÜZENLEMELER

Yönetmeliğin 6. Maddesinde basılı belgeler başlığı basılı ve elektronik belgeler olarak değiştirilmiştir. Teknolojik gelişmelerin hızla ilerlemesiyle birlikte, yönetmelikteki “basılı evrak” kavramı genişletilerek “basılı ve elektronik belgeler” olarak yeniden tanımlanmıştır. Bu değişiklik, avukatların mesleklerini icra ederken kullandıkları belgelerin hem basılı hem de elektronik ortamda, reklam unsuru taşımayacak şekilde düzenlenmesini zorunlu kılmaktadır. Bu kapsamda, avukatların kullandıkları her türlü belge ve evrak, mesleki etik kurallarına uygun olmalıdır.

Özellikle, avukatlık hizmetlerinin bir marka olarak tescil edilmesi tamamen yasaklanmıştır. Bu düzenleme, avukatlık mesleğinin bir ticari faaliyet olarak algılanmasını engellemeyi ve mesleki etik kuralların korunmasını amaçlamaktadır. Marka tescilinin yasaklanması, avukatlık mesleğinin ticari kaygılardan bağımsız, kamu yararını gözeten bir meslek olarak kalmasını güvence altına almaktadır.

İLETİŞİM ARAÇLARININ KULLANIMINA İLİŞKİN YENİ KURALLAR

Yönetmelikte, avukatların yazılı, işitsel, görsel ve çevrimiçi iletişim araçlarını nasıl kullanacakları detaylı bir şekilde düzenlenmiştir. Avukatların bu iletişim araçlarını kullanarak yapacakları duyurularda, reklam niteliği taşıyan ifadelere yer verilmemesi gerektiği açıkça belirtilmiştir. Bu kapsamda, avukatlık hizmetlerinin tanıtımı, yalnızca mesleki bilgi ve tecrübeye dayalı olarak, objektif bir şekilde yapılmalıdır. İletişim araçlarının kullanımındaki bu yeni düzenleme, avukatların mesleki tecrübelerini abartılı veya yanıltıcı bir şekilde sunmalarını engellemeyi amaçlamaktadır. Özellikle davalara ilişkin hukuki boyutu çerçevesinde bilgilendirme paylaşılabileceği düzenlenmiştir. Ayrıca avukatların, özel yaşamlarına ilişkin paylaşımlarda mesleğin itibarını zedeleyici davranıştan kaçınmalarına ilişkin hüküm getirilmiştir.

İnternet siteleri üzerinden yapılan duyurularda, referans paylaşımı yasaklanmıştır. Ayrıca, reklam amacı güden veya meslektaşlarıyla rekabet yaratacak alan adlarının kullanımı sınırlandırılmıştır. Avukatlar, arama motorlarında üst sıralara çıkmasını sağlayacak kodlar kullanamayacağı gibi çevrimiçi mecralarda da reklam veremeyecektir. Bu düzenlemeler, avukatların profesyonel bilgilerini sunarken dürüst, şeffaf ve abartıdan uzak olmalarını sağlamak amacıyla getirilmiştir. Böylece, müvekkil adaylarının yanıltıcı bilgilere maruz kalmasının önüne geçilmesi hedeflenmiştir.

DİSİPLİN SORUŞTURMALARINA İLİŞKİN YENİLİKLER

Reklam yasağını ihlal eden avukatlara yönelik disiplin soruşturmalarına ilişkin düzenlemeler, yönetmelikte ayrıntılı olarak ele alınmıştır. Baroların, reklam yasağı ihlalinin herhangi bir şekilde tespit edilmesi durumunda re’sen disiplin soruşturması başlatabileceği açıkça hükme bağlanmıştır.

Avukatların reklam yasağını ihlal ettiği kanaatine varılırsa Baro Yönetim Kurulunun kovuşturma açılması kararı verebileceği; kovuşturma sonunda Baro Disiplin Kurulu tarafından reklâm yasağı ihlali nedeniyle yaptırım uygulanabileceği; reklâm yasağına aykırılığın tebliği takiben derhal giderilmesi hâlinde, bunun, kovuşturma sonunda takdiri indirim nedeni olarak kabul edilebileceği bildirilecektir.

Baro tarafından yapılan uyarılara rağmen ihlallerine devam etmeleri durumunda yeni bir disiplin soruşturması başlatılacağı da belirtilmiştir. Bu düzenleme, reklam yasağının etkin bir şekilde uygulanmasını ve avukatların mesleki kurallara tam olarak uymalarını temin etmek amacıyla getirilmiştir.

GEÇİŞ HÜKMÜ VE UYUM SÜRECİ

Yeni yönetmelik düzenlemelerine uyum sağlanabilmesi için avukatlara ve ilgili kişilere üç ay süre tanınmıştır. Bu süre zarfında, avukatlar ve avukatlık büroları, yeni kurallara uygun olarak gerekli düzenlemeleri yapmak zorundadır. Süre sonunda, yeni yönetmelik hükümlerine uymayan uygulamalara karşı yaptırımlar uygulanacaktır. Bu geçiş süresi, avukatların yönetmelik değişikliklerine sorunsuz bir şekilde uyum sağlamalarını ve bu süreçte mesleki faaliyetlerini aksatmamalarını temin etmek amacıyla verilmiştir.

Sonuç olarak, Yönetmelik’te yapılan bu değişiklikler, avukatlık mesleğinin itibarını ve mesleki etiği korumaya yönelik önemli adımlardır. Avukatlar, bu düzenlemelere uygun hareket ederek hem mesleki sorumluluklarını yerine getirecek hem de toplum nezdinde avukatlık mesleğinin saygınlığını sürdüreceklerdir. Yönetmelikte yapılan değişiklikler, mesleki standartların yükseltilmesi, meslektaşlar arasında haksız rekabetin önlenmesi ve kamuoyunun yanıltıcı bilgilere maruz kalmasının engellenmesi açısından büyük önem taşımaktadır.