1 Ocak 2025 itibarıyla, Avrupa Birliği (AB) dışındaki kurulum operatörlerine yönelik olarak CBAM Kayıt Sicili’nde önemli bir yenilik uygulanacaktır. Bu yenilik, AB dışındaki kurulum operatörlerinin emisyon verilerini daha güvenli ve verimli bir şekilde paylaşabilmelerine olanak tanıyacak yeni bir portal bölümünün açılmasıyla gerçekleşecektir. Bu yeni özellik, AB dışındaki operatörlerin emisyon verilerini her bir beyan sahibine ayrı ayrı sunma zorunluluğunu ortadan kaldırarak, hem zaman ve kaynak tasarrufu sağlamayı hem de veri güvenliğini artırmayı hedeflemektedir.
Yeni Portal Bölümü ve İlgili İşleyiş
Yeni portal bölümü, AB dışındaki kurulum operatörlerinin, kurulum ve emisyon verilerini doğrudan belirlenmiş bir portal üzerinden paylaşmalarına olanak tanıyacaktır. Bu sayede, veriler merkezi bir sistemde toplanacak ve her bir beyan sahibinin verilerini almak için manuel işlem yapması gerekmeyecektir. Bu, kurulum operatörleri ve beyan sahipleri arasındaki veri paylaşım sürecini kolaylaştırırken, aynı zamanda verilerin güvenli bir şekilde işlenmesini sağlayacaktır.
Portal, operatörlerin iş duyarlı verilerinin gizliliğini sağlamak amacıyla yüksek güvenlik önlemleriyle donatılacaktır. Veriler, yalnızca yetkilendirilmiş beyan sahipleriyle paylaşılacak ve bu sayede, üçüncü tarafların veriye erişim riski minimize edilecektir. Böylece, veri gizliliği ilkesi güçlü bir şekilde korunmuş olacaktır.
CBAM Beyan Sahipleri için Veri Erişimi
Beyan sahipleri, bu verileri kullanarak kendi CBAM raporlarını hazırlayabileceklerdir. CBAM raporlarının içeriği, AB’nin emisyon ticareti sistemine (ETS) ve Karbon Sınırda Ayarlama Mekanizması’na (CBAM) uyum sağlamak için gerekli bilgileri içerecek şekilde otomatik olarak doldurulacaktır. Bu işlem, beyan sahiplerinin emisyon verilerini manuel olarak toplama ve raporlama sürecindeki hata risklerini ortadan kaldıracaktır.
Beyan sahipleri, CBAM Kayıt Sicili’nin “Emisyonlar” sekmesinde yer alan yeni bir fonksiyon sayesinde, “Üçüncü Ülke Kurulumları Kayıt Sicilinde Ara” seçeneğiyle, AB dışındaki kurulum operatörlerinden gelen verileri kolayca arayabilecek ve bu verilere erişebilecektir. Bu yenilik, beyan sahiplerinin daha hızlı ve verimli bir şekilde raporlarını tamamlamalarına yardımcı olacaktır.
EORI Numarası ve Verilerin Paylaşımı
Bu sistemin etkin bir şekilde işlemesi için, CBAM beyan sahiplerinin kendi EORI (Avrupa Ekonomik Bölgesi’nde İşletmelerin Kimlik Numarası) numaralarını, AB dışındaki kurulum operatörleriyle paylaşmaları gerekecektir. EORI numarası, AB dışındaki operatörlerin beyan sahiplerini tanıyabilmesi ve verilerin doğru şekilde ilişkilendirilebilmesi için gerekli bir bilgidir. Bu numaranın paylaşılması, sistemin düzgün çalışması için kritik bir rol oynamaktadır.
Ayrıca, ilerleyen güncellemelerde, kurulum operatörlerine, verilerini tüm ilgilenen beyan sahipleriyle paylaşma seçeneği sunulacaktır. Bu, verilerin daha geniş bir çerçevede paylaşılmasına olanak tanıyacak ve kurulum operatörlerinin daha fazla beyan sahibi ile işbirliği yapabilmesine imkan verecektir.
Kayıtlı Operatör Olma Süreci
AB dışındaki kurulum operatörlerinin, CBAM Kayıt Sicili’ne kayıtlı bir operatör olarak işlem yapabilmesi için belirli adımları takip etmeleri gerekmektedir. Kayıtlı Operatör statüsüne başvuru için, CBAM Kayıt Sicili tarafından sağlanan rehberlik materyallerine başvurulması önemlidir. Rehberlik materyallerinde, kurulum operatörlerinin kaydolmak için izlemeleri gereken adımlar detaylı bir şekilde açıklanacaktır. Kayıt sürecine dahil olmak, operatörlere daha fazla fırsat sunacak ve AB dışındaki verilerini raporlama süreçlerinde daha etkin olmalarını sağlayacaktır.
Sonuç
CBAM Kayıt Sicili’ndeki bu yenilik, AB dışındaki kurulum operatörlerinin verilerini daha güvenli, verimli ve gizlilik ilkelerine uygun bir şekilde paylaşmalarına olanak tanıyacak, aynı zamanda beyan sahiplerinin raporlama süreçlerini kolaylaştıracaktır. Bu değişiklik, küresel karbon ticaret sistemiyle uyumlu bir şekilde AB dışı ülkelerin de emisyon verilerinin doğru bir şekilde kaydedilmesini ve raporlanmasını sağlayacaktır. 1 Ocak 2025 tarihi itibarıyla hayata geçecek olan bu yenilik, AB dışındaki operatörlerin CBAM raporlama yükümlülüklerini yerine getirme süreçlerini iyileştirecek ve küresel iklim hedeflerine katkıda bulunacaktır.