Avrupa Birliği Komisyonu’nun (“Komisyon”) 2006/112 No.lu Direktifi (“Direktif”) kapsamında Avrupa Birliği (“AB”)kapsamında ortak olarak uygulanacak bir katma değer vergisi (“KDV”) sistemi öngörülmüştür. AB KDV Sistemi kapsamında verginin konusu genel olarak mükellefler tarafından yerine getirilen mal ve hizmet teslimleri, mal ithalatları, birlik içi alım hallerinden oluşur. Birlik içi alım, farklı üye devletlerde mukim KDV mükellefleri arasında meydana gelen işlemlerde ihracatçının KDV hesaplamaması, ithalatçının ise bu KDV’yi ödemesi anlamına gelmektedir. Dolayısı ile ihraç edilen mal ve hizmetler KDV’ye tabi değil iken ithal edilen ürünler KDV’ye tabidir ve yerli ve ithal işlemlere eşit KDV oranı uygulanır. Direktif’e göre standart KDV oranının en az %15, Direktif’in EK-3 listesinde sayılan belirli mal ve ürünlere uygulanacak indirimli KDV oranının ise en az %5 olması gerekmektedir.
2. Direktif’te Yapılması Teklif Edilen Değişikliklerin Ana Amaç ve Hedefleri Nelerdir?
İzah edildiği üzere, Direktif’in EK-3’ü, kapsamında sayılan ürün ve hizmetler Direktif’in “indirimli oranlar” başlıklı 98. maddesinde öngörülen KDV indirimine tabi tutulabilecek ürün ve hizmetlere ilişkin bir liste niteliğindedir. Komisyon tarafından 7 Ekim 2021 tarihinde teklif edilen değişiklik önerisi kapsamında söz konusu listenin genişletilmesi ve indirime tabi tutulacak ürünlerde birtakım esneklikler sağlanması amaçlanmıştır. Değişikliğe ilişkin teklif metninde;
ve
vurgusu yapılmıştır. Buna ek olarak, indirimli KDV oranı olarak belirlenen %5 vergi oranından daha düşük bir vergi oranı uygulama noktasında AB üye devletleri özgür bırakılmış olup, rekabetin korunması amacı ile %5’lik orandan daha düşük vergi uygulanacak ürün ve hizmetlere ilişkin en fazla 7 kategoriden mal ve hizmet seçilebileceği belirtilmiştir. Değişiklik metni kapsamında Komisyon tarafından, güneş panellerinin daha fazla indirim uygulanacak ürün ve hizmet kategorileri arasında sayılmasının AB’nin çevresel hedeflerinin yerine getirilmesi bakımından da önemli olduğunun ayrıca altı çizilmiştir. Bu bağlamda AB’nin mevcut KDV sistemini çevresel taahhüt ve hedeflerine ulaşmada bir araç olacak şekilde revize etmeyi planladığı anlaşılmaktadır.
3. 2006/112 EC No.lu Avrupa Birliği Komisyonu Direktifinde Yapılması Teklif Edilen Değişiklikler Nelerdir?
Direktifin EK-3 listesinde sayılan indirimli KDV oranı uygulanabilecek ürün ve hizmet listesi AB’nin mevcut sosyal ve çevresel politikalarında öngörülen hedeflere uyumlu olacak şekilde ve özellikle pandemi dolayısı ile maske, ilaç ve medikal ürünlerin ihracatında olan artış da gözetilmek sureti ile modernize edilmiştir. EK-3 Listesinde halihazırda yer alan ürün ve hizmet listesinin kapsamı genişletilmiş ve bu kapsamlara dahil edilebilecek ürünlere ilişkin birtakım esneklik sağlanmıştır. Direktif’in EK-3’ünde yer alan 18. maddesine atık yönetimi sistemleri, atık arıtımı veya geri dönüşümü hizmetleri eklenmiştir. Yolcu veya yük taşıma işlerinde elektrikli araçların da ayrıca listede belirtilmiş olması, listenin 10/c maddesi ile “özel konutların, kamuya ait konut ve binaların üzerine veya yakınlarına güneş paneli temin edilmesi veya montaj edilmesine” yönelik mal ve hizmetler indirimli oran uygulanacak listeye dahil edilmiştir. Söz konusu EK-3 listesine yeni eklenen mal ve hizmet grupları uyarınca ise, yüksek verimlilik ve düşük emisyonlu ısıtma sistemleri, 2008/2001 No.lu Direktif’in EK-4’ünün A kısmında sayılan elektrik, bölgesel ısıtma ve soğutma ile biyogaz tedariki, elektrikli bisikletlerin temini veya tamiri, iş sözleşmesi kapsamında çalışan kişilere hukuki hizmet sağlanması veya işsiz kişilerin mahkemelerde temsil edilmesi hizmetleri, kurtarma veya ilk yardımda kullanılması amaçlanan türden alet ve diğer ekipmanların sivil alanda faaliyet gösteren kamu kurumlarına veya kar amacı gütmeyen kuruluşlara tedarik edilmesi hizmetleri %5 olarak belirlenen KDV indiriminden yararlanacak ürün ve hizmetler olarak eklenmiştir. Buna ek olarak spor komplekslerinin kullanımı içerikli 14. Madde EK-3 Listesinden silinmiştir.
4. Sonuç
AB’nin Avrupa Yeşil Mutabakatı ile başlayan ve Fit For 55 Package ile hayata geçirilmeye devam eden iklim nötr hedefleri ile insan hakları ve sürdürülebilir kalkınma hedeflerinin gerçekleştirilmesine dair taahhüt ve amaçlar doğrultusunda halihazırdaki regülasyon ve düzenlemelerin değiştirileceği ve mevcut politika ve stratejilere uygun hale getirileceği bilinmekteydi. Teklif edilen değişiklik metni kapsamında özellikle Avrupa Yeşil Mutabakatı hedeflerine vurgu yapılmak sureti ile çevresel hedeflerin yerine getirilebilmesi adına indirimli KDV oranı uygulanacak ürün ve hizmet listesi revize edilmiş ve bu hedeflerle uyumlu olacak şekilde güncellenmiştir. Komisyon tarafından sunulan değişiklik önerisinin Parlamento tarafından kabul edilmesi söz konusu değişiklik metni yürürlüğe girecektir. Bu bağlamda mevcut KDV sisteminin belirli ürün ve hizmetler bakımından vergi indirimi sağlaması ile bu ürünlerin tercih edilebilirliğinin arttırılması ve yaygınlaştırılmaları hedeflenmektedir.