Avrupa Komisyonu, yenilenebilir hidrojen üretimini desteklemek amacıyla Avrupa Ekonomik Alanı genelinde yer alan 15 projeye yaklaşık 1 milyar Euro tutarında fon tahsis edeceğini duyurmuştur. Bu yatırımlar, ağır sanayi ve ulaşım sektörlerinde karbon emisyonlarının azaltılmasına yönelik stratejik önemi olan temiz enerji geçişini hızlandırmayı hedeflemektedir.
Avrupa Komisyonu, Avrupa Ekonomik Alanı (European Economic Area- “AEA”) genelinde yürütülen 15 yenilenebilir hidrojen üretim projesine toplamda 992 milyon euro tutarında finansman desteği sağlayacağını duyurmuştur. Bu finansman, ağır sanayi ve ulaşım sektörlerinde karbon emisyonlarının azaltılmasına yönelik sürdürülebilir enerji dönüşümünün temel unsurlarından biri olarak görülen yenilenebilir hidrojenin üretimini artırmayı amaçlamaktadır.
Avrupa Komisyonu tarafından yapılan açıklamaya göre, Almanya, İspanya, Finlandiya, Norveç ve Hollanda’da bulunan bu projelerin önümüzdeki on yıl içinde yaklaşık 2,2 milyon ton yenilenebilir hidrojen üretmesi ve böylece 15 milyon tondan fazla karbondioksit emisyonunun önlenmesi beklenmektedir. Yenilenebilir hidrojen, özellikle rüzgar ve güneş gibi yenilenebilir enerji kaynaklarının kullanımının sınırlı kaldığı endüstriyel ve ulaştırma sektörlerinde, temiz enerjiye geçişin kritik yapı taşlarından biri olarak kabul edilmektedir.
Yıllık yaklaşık 90 milyon ton hidrojen üretimi gerçekleşmekte olup, bunun büyük çoğunluğu fosil yakıtlar kullanılarak gerçekleştirilmektedir. Bu durum, önemli miktarda kirletici ve sera gazı emisyonu yaratmaktadır. Yeşil hidrojen olarak bilinen, hidrojenin yenilenebilir enerji kaynaklarıyla elde edilmesini sağlayan temiz hidrojen kapasitesinin artırılması için altyapı, elektroliz tesisleri ve taşımacılık gibi alanlarda büyük yatırımlar yapılması gerekmektedir.
Bu kapsamda söz konusu destek programı, Avrupa Komisyonu’nun Avrupa Hidrojen Bankası (European Hydrogen Bank – “EHB”) çatısı altında düzenlediği ikinci açık artırmanın ardından gelmiştir.
Avrupa Komisyonu, 2022 yılında Avrupa’da hidrojen üretimini önemli ölçüde artırmaya yönelik planlarını açıklamış ve 10 milyon ton yenilenebilir hidrojen üretimi hedefleyen “Hidrojen Hızlandırıcı (Hydrogen Accelerator)” girişimini duyurmuştur.
2023 yılında ilk Avrupa Hidrojen Bankası açık artırması başlatılarak, yenilenebilir hidrojen üretim kapasitesine yatırım yapılmasının teşvik edilmesi ve üretimin ölçeklendirilmesi amaçlanmıştır. Bu mekanizma, yenilenebilir hidrojen üretim maliyeti ile tüketicilerin ödemeye istekli olduğu fiyat arasındaki farkı kapatarak, daha ucuz olan fosil yakıt bazlı hidrojenle rekabet edebilmesini sağlamaktadır.
Söz konusu gelişmeleri takiben Avrupa Komisyonu, üçüncü Avrupa Hidrojen Bankası açık artırmasının 2025 yılı sonunda, yaklaşık 1 milyar euro bütçe ile gerçekleştirilmesinin planlandığını ve ayrıca “Hidrojen Mekanizması (Hydrogen Mechanism)” adı altında çevrimiçi bir platform oluşturulacağını duyurmuştur. Bu platform, hidrojen üreticileri ve alıcılarını bir araya getirerek piyasa aktörlerinin bilgi paylaşımını ve ticari iş birliklerinin kurulmasını kolaylaştıracaktır.
Sonuç olarak, Avrupa Birliği’nin yenilenebilir hidrojen alanındaki bu kapsamlı destek ve teşvik mekanizmaları hem iklim değişikliği ile mücadelede hem de enerji sektöründe bağımsızlık ve sürdürülebilirliğin sağlanmasında kritik bir rol oynamaktadır. Bu bağlamda, hukuki ve ekonomik açıdan oluşturulan çerçeve, yenilenebilir enerji üretiminde yatırımların artmasını teşvik ederek, Avrupa’nın karbon salınımını azaltma hedeflerine ulaşmasında önemli katkı sağlayacaktır.