Konu: Sermaye Şirketlerinde Kar Payı Dağıtımına İlişkin Sınırlamalar 3 Ay Uzatıldı

Tarih: 18/09/2020

17 Mayıs 2020 tarihli ve 31130 sayılı Resmi Gazete’de 6102 Sayılı Türk Ticaret Kanunu’nun (‘’Kanun’’) Geçici 13’üncü Maddesinin Uygulanmasına İlişkin Usul ve Esaslar Hakkında Tebliğ (‘’Tebliğ’’) yayımlanmıştır. 18 Eylül 2020 tarihli ve 31248 sayılı Resmi Gazete’de 6102 Sayılı Türk Ticaret Kanunu’nun (‘’Kanun’’) Geçici 13’üncü Maddesinin Birinci Fıkrasında Belirtilen Sürenin Üç Ay Uzatılması Hakkında Cumhurbaşkanı Kararı (‘’2948 Sayılı Karar’’) yayımlanmış olup, Bilgilendirme Notumuz’da Tebliğ’e ve 2948 Sayılı Karar’a ilişkin değerlendirmeler yapılacaktır.

 

  • KANUN’UN GEÇİCİ 13’ÜNCÜ MADDESİ HAKKINDA

 

17/04/2020 tarihli ve 31102 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan, Yeni Koronavirüs (Covid-19) Salgınının Ekonomik Ve Sosyal Hayata Etkilerinin Azaltılması Hakkında Kanun İle Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun (‘’7244 Sayılı Kanun’’) ile Kanun’a geçici 13’üncü madde eklenmiştir. 

 

Kanun’un geçici 13’üncü maddesi;

 

‘’(1) Sermaye şirketlerinde, 30/9/2020 tarihine kadar 2019 yılı net dönem kârının yalnızca yüzde yirmi beşine kadarının dağıtımına karar verilebilir, geçmiş yıl kârları ve serbest yedek akçeler dağıtıma konu edilemez, genel kurulca yönetim kuruluna kâr payı avansı dağıtımı yetkisi verilemez. Devlet, il özel idaresi, belediye, köy ile diğer kamu tüzel kişilerinin ve sermayesinin yüzde ellisinden fazlası kamuya ait fonların, doğrudan veya dolaylı olarak sermayesinin yüzde ellisinden fazlasına sahip olduğu şirketler hakkında bu fıkra hükmü uygulanmaz. Bu fıkrada belirtilen süreyi üç ay uzatmaya ve kısaltmaya Cumhurbaşkanı yetkilidir.

(2) Genel kurulca 2019 yılı hesap dönemine ilişkin kâr payı dağıtımı kararı alınmış ancak henüz pay sahiplerine ödeme yapılmamışsa veya kısmi ödeme yapılmışsa, 2019 yılı net dönem kârının yüzde yirmi beşini aşan kısma ilişkin ödemeler birinci fıkrada belirtilen sürenin sonuna kadar ertelenir.

(3) Bu maddenin kapsamına giren sermaye şirketlerine ilişkin istisnalar ile uygulamaya dair usul ve esasları belirlemeye, Hazine ve Maliye Bakanlığının görüşünü almak suretiyle Ticaret Bakanlığı yetkilidir.’’ şeklindedir.

2948 Sayılı Karar ile ise geçici 13’üncü maddenin birinci fıkrasında belirtilen süre üç ay uzatılmıştır.

 

7244 Sayılı Kanun, 2019 yılı faaliyet döneminde elde edilen net kârın dağıtımına %25 şeklinde oransal bir sınırlama getirirken, 2019 yılından önceki faaliyet yıllarına ilişkin elde edilen net kârın dağıtımına ve ayrıca serbest yedek akçelerin dağıtımına tamamen yasaklama getirmektedir. Bu düzenleme ile birlikte, 17/04/2020 tarihinden önce, şirketin 2019 faaliyet yılına ilişkin net karın %25’i veya daha azının dağıtılmasına karar verilmişse bu orana göre pay sahiplerinin payına düşecek tutarların tamamı pay sahiplerine ödenebilecek ancak net kârın %25’ini aşan oranda dağıtılmasına karar verilmişse ve 17/04/2020 tarihi itibariyle henüz kâr payları ödenmemişse veya bir kısmı ödenmişse bu oranın altında kâr payı ödemesi yapılabilecektir. Ancak her halde, net karın %25’ini aşan kısmı 30/09/2020 tarihine kadar pay sahipleri tarafından talep edilemeyecek ve ödeme yapılmayacaktır.

 

2948 Sayılı Karar ile Geçici 13’üncü maddenin birinci fıkrasında belirtilen 30/09/2020 tarihi 30/12/2020 tarihine kadar uzatılmıştır. Üç aylık süre uzatımı ile amaçlanan husus, Koronavirüs salgının neden olduğu olumsuzlukların ticari hayata olan etkilerinin en aza indirilmesidir.

 

  • TEBLİĞ İLE GETİRİLEN DÜZENLEMELER

 

  • Kar Payı Ve Kar Payı Avansı Dağıtım Esasları

 

Tebliğ’in 4’üncü maddesinde kar payı ve kar payı avansı dağıtım esasları düzenlenmiş olup;

 

‘’1) Sermaye şirketlerinde, Kanunun geçici 13’üncü maddesinin yürürlüğe girmesinden 30/9/2020 tarihine kadar 2019 yılı net dönem kârının, yalnızca yüzde yirmibeşine kadarının nakden dağıtımına karar verilebilir, geçmiş yıl kârları ve serbest yedek akçeler dağıtıma konu edilemez. Bu sınırlama, Kanunun 462 nci maddesi uyarınca iç kaynaklardan yapılacak sermaye artırımında uygulanmaz.

(2) Sermaye şirketlerinde genel kurul tarafından birinci fıkradaki sürenin sonuna kadar yönetim organına kâr payı avansı dağıtımı yetkisi verilemez.

(3) Kanunun geçici 13 üncü maddesinin yürürlüğe girmesinden önce genel kurulca kâr payı dağıtımı kararı alınmış, ancak henüz pay sahiplerine ödeme yapılmamışsa veya kısmi ödeme yapılmışsa, birinci fıkrada yer alan sınırı aşan kısma ilişkin ödemeler ile hesap döneminde zarar edilmiş olmasına karşın serbest yedek akçelerden dağıtım kararı alınmışsa henüz ödenmemiş kısma ilişkin tüm ödemeler birinci fıkrada belirtilen sürenin sonuna kadar ertelenir. Ertelenen ödemelere ilişkin olarak faiz tahakkuk ettirilmez.

(4) Genel kurulca yönetim organına kâr payı avansı dağıtımı yetkisi verilmişse, avans ödemeleri birinci fıkrada belirtilen sürenin sonuna kadar ertelenir.’’ şeklindedir.

  • 7244 Sayılı Kanun ile yürürlüğe giren geçici 13’üncü maddenin uygulanması esaslarında ilk olarak; Kanunun geçici 13’üncü maddesinin yürürlüğe girmesinden (17/04/2020) 30/9/2020 tarihine kadar şirket 2019 yılı net dönem kârının, yalnızca yüzde yirmi beşine kadarının nakden dağıtımına karar verilebileceği, geçmiş yıl kârları ve serbest yedek akçeler dağıtıma konu edilemeyeceği ifade edilmiştir. 2948 Sayılı Karar ile bu süre 30/12/2020 tarihine kadar uzatılmıştır.

 

  • 7244 Sayılı Kanun’un geçici 13’üncü maddesinin yürürlüğe girmesinden önce genel kurulca kar dağıtım kararı alınmış ancak henüz pay sahiplerine ödeme yapılmamış veya kısmi ödeme yapılmış ise, ödenmemiş kısa ilişkin tüm ödemeler 30/12/2020 tarihine kadar ertelenecektir.

 

  • Kanun’un 462’nci maddesinde yer alan iç kaynaklardan sermaye artırımı uygulaması ise istisna getirilmiştir; esas sözleşme veya genel kurul kararıyla ayrılmış ve belirli bir amaca özgülenmemiş yedek  akçeler ile  kanuni yedek akçelerin serbestçe kullanılabilen kısımları ve mevzuatın bilançoya konulmasına ve sermayeye eklenmesine izin verdiği fonlar sermayeye dönüştürülerek sermaye iç kaynaklardan artırılabilecektir.


  • 30/09/2020 tarihine kadar, şirket genel kurulu tarafından yönetim organına kâr payı avansı dağıtımı yetkisi verilemeyecektir. 2948 Sayılı Karar ile bu süre 30/12/2020 tarihine kadar uzatılmıştır.

 

  1. Kar Dağıtımına İlişkin İstisnalar

Tebliğ’in 5’inci maddesinde aşağıda sayılı şirketler, kar dağıtımı yasağı kapsamından istisna tutulmuştur;

  • 25/8/1999 tarihli ve 4447 sayılı İşsizlik Sigortası Kanununun ek-2 nci ve geçici 23 üncü maddesi uyarınca yeni koronavirüs (Covid-19) kaynaklı zorlayıcı sebep gerekçesiyle kısa çalışma ödeneğinden ve/veya ücretsiz izne ayrılanlardan 4447 sayılı Kanunun geçici 24 üncü maddesi uyarınca nakdi ücret desteğinden yararlandırılanları istihdam edenler ile 28/3/2002 tarihli ve 4749 sayılı Kamu Finansmanı ve Borç Yönetiminin Düzenlenmesi Hakkında Kanunun geçici 20 nci maddesi ve ilgili Kararlar uyarınca Hazine destekli kredi kefaleti kullanan ve halen kapanmamış kredi borç bakiyesi bulunanlar hariç, 120.000 Türk Lirası ve altında kâr payı dağıtımı kararı alınan şirketler,

 

  • Pay sahiplerince, dağıtımına karar verilen kâr payının yarısından fazlasının, Kanun hükümleri çerçevesinde başka bir sermaye şirketine olan sermaye taahhüt borcunun nakden ve defaten ifasında kullanılması şartıyla, kâr payı dağıtımı kararı alınan şirketler,


  •  Pay sahiplerince, dağıtımına karar verilen kâr payının, imzalanan kredi sözleşmeleri veya proje finansman sözleşmeleri kapsamında 4 üncü maddenin birinci fıkrasında belirtilen sürenin sonuna kadar muaccel hale gelen yükümlülüklerin ifasında nakden kullanılması şartıyla, kâr payı dağıtımı kararı alınan şirketler.

 

  1. Bakanlıktan Uygun Görüş Alınması

Tebliğ’in 6’ncı maddesinde, 5’inci maddede sayılan istisnai hallerde yapılacak kar dağıtımı, Ticaret Bakanlığı’ndan (‘’Bakanlık’’) uygun görüş alınması şartına bağlanmıştır. Bakanlıktan alınacak uygun görüşü ile birlikte, 5’inci maddede sayılı şirketler kar dağıtımı yapabilecektir. Bakanlık’a yapılacak başvurularda, genel kurul yapılmasına ilişkin yönetim organı kararının noter onaylı örneği, şirketin hesap dönemine ilişkin finansal durum tablosu ile kâr veya zarar tablosuna ek olarak aşağıdaki belgeler Genel Müdürlüğe sunulacaktır:

  1. a) 5 inci maddenin (a) bendinde öngörülen istisna uyarınca kâr payı dağıtımı yapılacak şirketlerde; anılan bentte belirtilen desteklerden yararlanılmadığına ilişkin ilgili kurumlardan alınacak tevsik edici belge,
  2. b) 5 inci maddenin (b) bendinde öngörülen istisna uyarınca kâr payı dağıtımı yapılacak şirketlerde; dağıtılacak kâr payının yarısından fazlasını alma hakkı olanların başka bir sermaye şirketine olan sermaye taahhüt yükümlülüğünü tevsik edici belge,
  3. c) 5 inci maddenin (c) bendinde öngörülen istisna uyarınca kâr payı dağıtımı yapılacak şirketlerde; kredi sözleşmeleri ve proje finansman sözleşmeleri kapsamında ifa yükümlülüklerini tevsik edici belge.

 

  1.           Esas Alınacak Finansal Tablolar

Kâr payının hesaplanmasında; finansal tablolarını Kamu Gözetimi, Muhasebe ve Denetim Standartları Kurumu tarafından belirlenen standartlara uygun hazırlamak zorunda olanlar tarafından Kanun’un 88’inci maddesine göre hazırlanan, bunlar dışında kalanlar tarafından ise 4/1/1961 tarihli ve 213 sayılı Vergi Usul Kanunu’na göre hazırlanan finansal tablolar esas alınacaktır.

Dağıtılması öngörülen kâr payı tutarı, 4/1/1961 tarihli ve 213 sayılı Vergi Usul Kanunu’na göre tutulan kayıtlarda bulunan kâr dağıtımına konu kaynakların toplam tutarını aşamayacaktır.

  • DEĞERLENDİRMELERİMİZ

 

Söz konusu düzenleme ile Koronavirüs salgınının olumsuz ekonomik etkilerinin önüne geçilmesi ve sermaye şirketlerinin (anonim, limited ve sermayesi paylara bölünmüş şirketler) mevcut öz kaynaklarının korunması amaçlanarak, şirket nakit kar dağıtımları 30/09/2020 tarihine kadar ertelenmiş ve 2948 Sayılı Karar ile bu süre 30/12/2020 tarihine kadar uzatılmıştır.

 

İşbu Bilgilendirme Notu, ele aldığı konuların genel bir bakışı olarak hazırlanmıştır. Burada sağlanan bilgiler yayınlandığı gün itibariyle doğrudur. Narter & Partners Hukuk Bürosu, bu yayının dayanarak alınan herhangi bir eylemden dolayı sorumlu tutulamaz.

 

Saygılarımla,

Av. Cenk NARTER