1. Giriş

16 Ekim 2021 tarihinde 31630 Sayılı Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe giren Çevre İzin ve Lisans Yönetmeliğinde Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmelik ile Çevre İzin ve Lisans Yönetmeliği’nde (“Yönetmelik”) bir takım değişiklikler yapılmıştır. İşbu bilgi notumuz kapsamında söz konusu Yönetmelik’te yapılan değişiklikler incelenecektir. Geçtiğimiz 7 Ekim tarihinde Resmi Gazete’de Paris İklim Anlaşması’nın onaylandığının duyurulması ile ülkemizde büyük bir ivme kazanması beklenen yeşil dönüşüm hareketleri, ülkemiz yerel mevzuatlarına entegre edilerek yeşil dönüşümün mevzuat ve regülasyon ayağı ile uyumlu hale getirilmesi amaçlanmaktadır.

2. Yapılan Değişiklikler

Yapılan değişikler kapsamında Yönetmelik’in “Tanımlar” başlıklı 4. maddesinde yer alan “İl müdürlüğü uygunluk yazısı” tanımının kapsamı genişletilmiştir. Söz konusu tanım; “İl Müdürlüğünce gerçekleştirilen yerinde inceleme neticesinde, işletmelerin tabi oldukları mevzuatta yer alan fiziksel şartların sağlandığının ve 12 Temmuz 2019 tarihli Resmi Gazete’de yayımlanan Sıfır Atık Yönetmeliğindeki listeler dikkate alınarak, Sıfır Atık Temel Seviye Belgesinin veya muafiyetinin bulunduğunun tespit edilmesi durumunda, başvuru tarihinden itibaren en geç iki ay içerisinde e-izin sistemi üzerinden düzenlenen ve bir yıl geçerliliği bulunan belgeyi,” şeklinde değiştirilmiştir. Söz konusu değişiklik, uygunluk yazısının alınması adına Sıfır Atık Yönetmeliği kapsamında düzenlenen yükümlülüklere uyum sağlanması ve sıfır atık sistemi kurma yükümlülüğünün yerine getirilmiş olmasını bir şart olarak düzenlemesi bakımından oldukça önemli bir değişikliktir. Zira, geçtiğimiz 9 Ekim tarihinde 31623 sayılı Resmi Gazete’de yayınlanan “Sıfır Atık Yönetmeliğinde Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmelik” ile sıfır atık sistemi kurmakla yükümlü olan işletme listesi genişletilmiş olup, bu değişiklikleri ele aldığımız bilgi notumuza buradan erişebilirsiniz. Söz konusu tanıma ilişkin bir diğer önemli değişiklik de, uygunluk yazısının bir yıl süre ile geçerli olacağının düzenlenmiş olmasıdır. Yönetmelik’te yer alan eski tanım uyarınca, söz konusu uygunluk yazısına ilişkin herhangi bir geçerlilik süresi öngörülmemişti.

Yönetmelik’in “Çevre izni veya çevre izin ve lisansına başvuru” başlıklı 7. madde hükmünün 5. fıkrası güncellenerek, çevre izni ve lisans başvurusunda bulunan işletmelere yetkili merci tarafından elektronik ortamda e-izin sistemi üzerinden bildirim yapılacağı ve ayrıca yazılı bir tebligata gerek olmayacağı düzenlenmiştir.

Yönetmelik kapsamında, işletmelerin faaliyette bulunabilmeleri için çevre izni ve lisansı öncesi verilen bir belge olan geçici faaliyet belgesini alan işletmelerin bu tarihten itibaren yüzseksen takvim günü içerisinde çevre izni ve lisans başvurusu yapması gerekmektedir. Akabinde işletmeye çevre izni ve lisansı verilmesine karar verilirse, söz konusu çevre izinleri beş yıl süre ile geçerli olacak ve geçerlilik süresinin bitiminden en az yüzseksen gün öncesinde yenileme için başvuruda bulunulması gerekecektir. Yapılan değişiklik ile uygunluk yazılarının ise iznin beş yıllık geçerlilik süresi dolmadan en az iki ay önce yenilenmeleri adına başvurulması gerektiği düzenlenmiştir.

Yapılan bir diğer değişiklik ile, geçici faaliyet belgesi, çevre izin veya çevre izin ve lisans belgelerinin ve eklerinin elektronik ortamda e-izin sistemi üzerinden düzenleneceği belirtilmiştir.

Yapılan değişiklikler arasında uygulama noktasında oldukça önem arz eden bir değişiklik de işletmelerde yaşanan değişiklikler dolayısı ile çevre izin ve lisanslarının yenilenme koşullarına ilişkindir. Yönetmeliğin eski metni kapsamındaki koşullarda, işletme adresinin değişmesi, işletmenin faaliyet konusunun değişmesi, işletme yakıtının ve yakma sisteminin değişmesi ile işletmenin toplam üretim kapasitesinin veya toplam ısıl gücünün en az 1/3 oranında artması kriterleri düzenlenmişti. Yapılan değişiklik kapsamında, işletmenin üretim kapasitesinin ve atık tüketim kapasitesinin en az 1/3 oranında artması veya artış miktarının Yönetmeliğin EK-1’inde yer alan değerlere ulaşması çevre izninin yenilenmesi adına şart olarak öngörülmüştür. Eski Yönetmelik kapsamında işletmenin atık tüketim kapasitesinde meydana gelen değişiklikler bir yenileme sebebi olarak düzenlememişti.

Bir diğer değişiklik ise; işletmenin toplam yakma/anma ısıl gücünde meydana gelen değişiklikler uyarınca olmuştur. Eski metin kapsamında bu değerlerde en az 1/3 oranında bir artış meydana gelmesi çevre izni ve lisansının yenilenmesini gerektiriyordu. Yapılan değişiklik kapsamında ise; (i) artış miktarının Yönetmeliğin EK-2’sinde bulunan listede yer alması koşulu ile; işletmede toplam yakma/anma ısıl gücünün en az 1/3 oranında artması ve (ii) 1/3 oranına bakılmaksızın, işletmenin toplam yakma/anma ısıl gücündeki artış miktarının EK-1’de bulunan liste kapsamında yer alması olarak güncellenmiştir.

Değişiklik öncesinde çevre izni ve lisanslarının yenilenmesini gerektiren bir değişikliğin meydana gelmesi halinde işletmelerin; çevre izin ve lisans konularına ilişkin olarak Yönetmeliğin EK-3/C’sinde ayrı ayrı belirtilen belgelerin yanı sıra il müdürlüğü uygunluk yazısı, iş akım şeması ve proses özeti, kapasite raporu ve Çevresel Etki Değerlendirmesi Yönetmeliği kapsamındaki karar ile birlikte değişiklik tarihinden itibaren en fazla doksan takvim günü içerisinde yenileme başvurusunda bulunulması gerekecektir.

3. Sonuç

Yayınlanan değişiklikler uyarınca, işletmelerin uygunluk yazısı almalarına ilişkin koşul ve şartlar genişletilmiş ve işletmelerin çevre ve lisans izinlerinin yenilenmesi gereken işletmeler ilişkin değişikliklerin kapsamı genişletilmiştir. Buna ek olarak, izin ve lisanslar e-izin sistemi üzerinden düzenlenecek ve işletmelere yönelik tebligatlar da bu sistem üzerinden yapılacaktır.