Vergi Usul Kanunu ile Bazı Kanunlarda Değişik Yapılmasına Dair Kanun 32015 sayılı Resmi Gazete ’de yayımlandı.

Konu: Vergi Usul Kanunu ile Bazı Kanunlarda Değişik Yapılmasına Dair Kanun 32015 sayılı Resmi Gazete ’de yayımlandı.

Tarih: 29.11.2022

1. Giriş

2. Yapılan Değişiklikler

7421 sayılı kanunun getirdiği önemli değişiklikler :

7421 sayılı kanun 3. maddesi ile 2942 sayılı Kamulaştırma Kanununun Ek 1 inci maddesi kapsamında yani hukuki el atmalarda kamulaştırmasız el atma davasının Adli Yargıda görüleceği hüküm altına alınmıştır. Bu kapsamda bu konuda yaşanan ihtilafa da bir son verildi.

MADDE 3- 4/11/1983 tarihli ve 2942 sayılı Kamulaştırma Kanunu’nun Ek 1 inci maddesinin birinci fıkrasına aşağıdaki cümle eklenmiştir.

“Bu süre içinde belirtilen işlemlerin yapılmaması halinde taşınmazların malikleri tarafından mülkiyet hakkından kaynaklı bedele ilişkin açılacak davalar, adli yargıda görülür.”

2942 sayılı kanunun getirdiği önemli değişiklikler :

Kamulaştırma kanununa getirilen aşağıdaki değişiklik ile, kamulaştırma işlemleri yapılırken söz konusu olabilecek usulsüz tebligatlara rağmen kamulaştırma kesinleşebilecektir. Bu sebeple kamulaştırma işlemlerinde tebligatın usulsüz yapılması nedeniyle bankaya paranın depo edilmesine rağmen kamulaştırma işlemleri yok sayılarak açılan kamulaştırmasız el atma ve ecrimisil davalarının önüne geçilmiş olacaktır.

Bu durum halihazırda görülmekte olan davalar içinde geçerlilik arz edecek olup değişikliği öngören madde şu şekildedir;

MADDE 4– 2942 sayılı Kanunun Ek 3 üncü maddesine aşağıdaki fıkra eklenmiştir.

“Mülga 6830 sayılı Kanunun 16 ncı ve 17 nci maddeleri ile bu Kanunun mülga 16 ncı ve 17 nci maddeleri uyarınca kesinleşmiş mahkeme kararlarına istinaden idareler adına tescil edilen taşınmazların kamulaştırılması için kamulaştırma bedellerinin eski malikleri adına kamu bankalarına yatırılması ve hak sahiplerine ödenmesi halinde, tebliği dâhil eksik veya hatalı kamulaştırma işlemleri, kamulaştırma bedelinin ödendiği tarih itibarıyla kesinleşmiş kabul edilir. Bu hüküm, tebliği dâhil eksik veya hatalı kamulaştırma işlemleri bulunmasına rağmen idare adına tescil edilmiş olan taşınmazlar hakkında da uygulanır.”

MADDE 6- 2942 sayılı Kanuna aşağıdaki geçici madde eklenmiştir.

“GEÇİCİ MADDE 18- Bu maddeyi ihdas eden Kanunla bu Kanunun ek 3 üncü maddesine eklenen ikinci fıkra, bu maddeyi ihdas eden Kanunun yürürlüğe girdiği tarihte kanun yolu incelemesinde olanlar dâhil görülmekte olan davalar ile yargılamanın iadesi davaları hakkında da uygulanır.”

Kamulaştırma davalarında hüküm altına alınan tutarlar direkt takibe konulamayacak olup, hüküm altına alınan bedel, tazminat, vekâlet ücreti ve yargılama giderleri tahsilini, idareden usulüne uygun yazılı bir şekilde istemesi gerekmektedir. Davacı taraf veya vekilinin davalı idareye usulüne uygun şekilde başvuru yapması halinde taleplerin davalı idare tarafından 30 gün içerisinde davacı tarafa ödenmesi öngörülmüştür. Başvuru yapıldıktan 30 gün süre geçmeden ise idare aleyhine icra takibine girişilemeyecektir.

İlgili madde MADDE 5– 2942 sayılı Kanuna aşağıdaki ek madde eklenmiştir.

“EK MADDE 4- Bu Kanun uyarınca mahkemelerce hükmedilen bedel, tazminat, vekâlet ücreti ve yargılama giderleri, davacının veya vekilinin davalı idareye yazılı şekilde bildireceği banka hesap numarasına, bu bildirim tarihinden itibaren, otuz gün içinde yatırılır. Bu süre içinde ödeme yapılmaması halinde, genel hükümler dairesinde icra olunur. Bu Kanun uyarınca yapılacak icra takiplerinde idare, 9/6/1932 tarihli ve 2004 sayılı İcra ve İflas Kanununun 36 ncı maddesi uyarınca icranın geri bırakılmasını talep ederse idarenin teminat gösterme zorunluluğu yoktur. Bu Kanun kapsamında açılan davalarda verilen bedel ve tazminat kararlarına ilişkin mahkeme ve icra harçları, davalı idare tarafından ödenmek üzere maktu olarak belirlenir.”

2942 sayılı kamulaştırma kanununa geçici madde 19. Madde ilave edilerek kamulaştırma bedelleri için ek bütçe yolu ve ödemelerdeki gecikmelere kanuni faiz uygulanacağı düzenleme altına alınmış bulunmaktadır.

MADDE 7- 2942 sayılı Kanuna aşağıdaki geçici madde eklenmiştir.

“GEÇİCİ MADDE 19- Kamulaştırma işlemleri tamamlanmamış veya kamulaştırması hiç yapılmamış olmasına rağmen 4/11/1983 tarihinden 28/7/2021 tarihine kadar fiilen kamu hizmetine ayrılan veya kamu yararına ilişkin bir ihtiyaca tahsis edilerek üzerinde tesis yapılan taşınmazlara veya kaynaklara kısmen veya tamamen veyahut irtifak hakkı tesis etmek suretiyle malikin rızası olmaksızın fiilî olarak el konulması veya hukuki el atılması sebebiyle açılan davalarda hükmedilen bedel ve tazminat ödemelerinde kullanılmak üzere, ihtiyaç olması hâlinde, merkezi yönetim bütçesine dâhil idarelerin yılı bütçelerinde sermaye giderleri için öngörülen ödeneklerinin (Milli Savunma Bakanlığı, Jandarma Genel Komutanlığı ve Sahil Güvenlik Komutanlığı bütçelerinin güvenlik ve savunmaya yönelik mal ve hizmet alımları ile yapım giderleri için ayrılan ödeneklerin) yüzde üçü, belediye ve il özel idareleri ile bağlı idareleri için en son kesinleşmiş bütçe gelirleri toplamının, diğer idareler için en son kesinleşmiş bütçe giderleri toplamının en az yüzde üçü oranında yılı bütçelerinde pay ayrılır. Alacakların toplam tutarının ayrılan ödeneğin toplam tutarını aşması hâlinde, ödemeler, sonraki yıllara sâri olacak şekilde, garameten ve taksitlerle gerçekleştirilir. Taksitlendirmede, bütçe imkânları ile alacakların tutarları dikkate alınır. Taksitli ödeme süresince, 3095 sayılı Kanuna göre ayrıca kanuni faiz ödenir. Birinci fıkra, bu maddenin yürürlüğe girdiği tarih itibarıyla bedel ve tazminatı ödenmemiş olan tüm davalarda ve icra takiplerinde de uygulanır.”

3. SONUÇ

26 Kasım 2022 tarih ve 32015 sayılı Resmi Gazete ’de yayımlanarak yürürlüğe giren Vergi Usul Kanunu ile Bazı Kanunlarda Değişik Yapılmasına Dair Kanun kapsamında 4/11/1983 tarihli ve 2942 sayılı Kamulaştırma Kanununa ilişkin önemli değişiklikler getirilmiştir.
Kanunla, kamulaştırmada tebligat eksikliğinin sonuçlarına, hukuki el atmada görevli mahkemeye, kamulaştırma davalarında hüküm altına alınan tutarlara, kamulaştırma bedelinin ödenmesine dair ve sair bir takım önemli değişikliklere yer verilmiştir.