Uluslararası Finansal Raporlama Standartları (International Financial Reporting Standards- “IFRS”) bünyesinde faaliyet gösteren Uluslararası Sürdürülebilirlik Standartları Kurulu (International Sustainability Standards Board- “ISSB”) yakın zamanda sürdürülebilirlik raporlamasında önemli bir adım atarak IFRS Sürdürülebilirlik Açıklama Taksonomisi’ni (“ISSB Taksonomisi”) duyurmuştur.
Bu dijital araç, ISSB’nin en güncel sürdürülebilirlik ve iklimle ilgili raporlama standartlarına uygun olarak, yatırımcıların sürdürülebilirlikle ilgili mali açıklamaları analiz etme şeklini kökten değiştirmeye hazırlanmaktadır.
Söz konusu gelişme, şirketlerin sürdürülebilirlik performansını daha bütünsel bir şekilde ölçmelerine ve raporlamalarına olanak tanıyarak, yatırımcıların daha bilinçli ve sürdürülebilir yatırım kararları almasına yardımcı olmaktadır. Buna ek olarak ISSB’nin yatırımcıların sürdürülebilirlik ile ilgili finansal bilgileri dijital formatta karşılaştırmasına ve analiz etmesine olanak sağlama niyetini yansıtmaktadır.
COP26 iklim konferansı sırasında Kasım 2021’de açılışı yapılan ISSB, artan talepler doğrultusunda yatırımcılardan, şirketlerden, hükümetlerden ve düzenleyicilerden gelen ilgiyi karşılamak amacıyla IFRS Sürdürülebilirlik Açıklama Standartlarını geliştirmiştir. Bu standartlar, sürdürülebilirlik risklerini ve fırsatlarını açıklamak için bir çerçeve sunarak, şirketlerin gelecekteki performansları üzerindeki etkilerini daha net anlaşılabilir hale getirmektedir.
Bilindiği üzere ISSB tarafından Haziran 2023’te IFRS S1-Sürdürülebilirlik ile İlgili Finansal Bilgilerin Açıklanmasına İlişkin Genel Hükümler (“General Requirements for Disclosure of Sustainability-related Financial Information”) ve IFRS S2-İklimle İlgili Bildirimler (“Climate-related Disclosures”) standartları açıklanmıştır. Bu standartlar, küresel olarak ortaya çıkan açıklama gerekliliklerini şekillendirmeye ve daha kapsamlı ve standartlaştırılmış sürdürülebilirlik raporlamasının temelini oluşturmayı hedeflemektedir.
Formun Üstü
Standartların piyasaya sürülmesinin ardından ISSB tarafından bu standartlar kullanılarak hazırlanan sürdürülebilirlikle ilgili finansal bilgilerin dijital raporlamasını kolaylaştırmak amacıyla, ilk iki standarttaki açıklama gerekliliklerini yansıtan bir dijital taksonomi önerisi yayınlanmıştır. Bu sebeple yayınlanan ISSB Taksonomisi, IFRS Sürdürülebilirlik Açıklama Standartları olan IFRS S1 ve IFRS S2 ve ilgili kılavuzlarla uyumlu olup söz konusu standartlara uygun olarak hazırlanan sürdürülebilirlikle ilgili finansal bilgilerin etiketlenmesine yönelik unsurları içermektedir.
Yayınlanan bu dijital Taksonomi, yatırımcıların raporlanan bilgilere daha kolay erişimini ve karşılaştırılabilirliğini geliştirerek, başlangıç standartlarında belirtilen açıklama gerekliliklerini yansıtmaktadır. Buna ek olarak sürdürülebilirlik bilgilerinin, ISSB Standartları kullanılarak hazırlanması durumunda, tutarlı bir şekilde etiketlenmesini sağlayarak şirketler ve yatırımcılar arasındaki diyaloğu geliştirmeyi amaçlamaktadır.
Finansal raporlama için kullanılan IFRS Muhasebe Taksonomisi’ne benzer şekilde ISSB Taksonomisi de bir dizi XBRL dosyasından oluşan bir sınıflandırma sistemidir. Bu dosyalar bilgileri tanımlayarak ve yapılandırarak bilgilere kolayca erişilmesini sağlamakta ve açıklamaları hazırlayanlar ile kullanıcılar arasındaki iletişimi kolaylaştırmaktadır. Bilgilerin yapılandırılmış bir formatta etiketlenmesi ve paylaşılması yoluyla sınıflandırmalar, verilere kesintisiz erişim ve veri işlenme olanağı sağlamaktadır.
Her ne kadar ISSB Taksonomisi yeni raporlama zorunluluğu getirmese de görüldüğü üzere mevcut standartlara uyumu desteklemek için IFRS Muhasebe Taksonomisi ve diğer dijital taksonomiler ile entegre bir çerçeve sağlamaktadır. Bu entegrasyon, şirketlerin kapsamlı dijital finansal raporlama paketleri sunmasına olanak tanıyarak sermaye piyasalarında şeffaflığın ve karşılaştırılabilirliğin artırılmasını teşvik etmektedir.
Bu hususta ISSB Başkanı Emmanuel Faber, taksonominin yayınlanmasının önemini vurgulayarak dünya çapındaki yargı mercilerin, ISSB Standartlarının benimsenmesini veya başka şekilde kullanılmasını değerlendirirken, ISSB Taksonomisinin, Standartların başlangıç tarihinden yalnızca birkaç ay sonra yayınlanmasının, sermaye piyasası şeffaflığı ile verimliliğini desteklemek ve şirketlerin ve yatırımcıların ISSB Standartlarının kullanımı yoluyla sağlanan sürdürülebilirlikle ilgili mali açıklamaları dijital olarak işlemesine olanak sağlamak açısından kritik öneme sahip olduğunun altını çizmiştir.
ISSB Taksonomisi, IFRS Sürdürülebilirlik Açıklama Standartlarında veya yeni Standartlarda yapılan değişiklikleri, ortak raporlama uygulamalarını ve ortaya çıkan raporlama sorunlarını yansıtacak şekilde periyodik olarak güncellenecektir.
Sonuç olarak, IFRS Sürdürülebilirlik Açıklama Taksonomisinin kullanıma sunulması, sürdürülebilirlik raporlaması uygulamalarının uyumlu hale getirilmesine yönelik önemli bir adımı temsil etmekte ve yatırımcılara sürdürülebilir yatırımın karmaşıklıklarını yönetmeleri için gelişmiş dijital araçlar sağlamaktadır.
Bu stratejik girişimin, şirketler ve paydaşları arasındaki gelişmiş dijital etkileşimi kolaylaştırması ve sürdürülebilirlik verilerinin hem erişilebilir hem de eyleme dönüştürülebilir olmasını sağlaması beklenmektedir. Bu gelişme, yalnızca küresel çapta finansal raporlamada sürdürülebilirliğin artan önemini vurgulamakla kalmıyor, aynı zamanda ISSB’yi ESG unsurlarını finansal anlatılar ile birleştiren uluslararası standartları şekillendirmede öncü konumuna getirmektedir.