Avrupa Birliği (“AB”) piyasalar düzenleyicisi Avrupa Menkul Kıymetler ve Piyasalar Otoritesi (European Securities and Markets Authority-“ESMA”), 14 Mayıs 2024 tarihinde yatırım fonu isimlerinde ESG ve sürdürülebilirlikle ilgili terimlerin kullanımına yönelik nihai kılavuzlarını (“Kılavuzlar”) yayımladığını duyurmuştur.
Kılavuzlar, sürdürülebilir yatırım fonları için gereken yatırım eşiklerini ve henüz tamamen “yeşil” olmayan ancak çevresel sürdürülebilirlik hedeflerine doğru olumlu bir ilerleme kaydeden yatırımlar için bir geçiş kategorisinin oluşturulmasını içermektedir.
ESMA’ya göre, ESG odaklı fonlara olan yatırımcı talebinin hızla artması, varlık yöneticilerini yatırımcıları çekmek için fon isimlerinde sürdürülebilirlikle ilgili terimler kullanmaya teşvik etmiş ve bu durum yeşil aklama (greenwashing) riskinin artmasına yol açmıştır.
ESMA tarafından yayımlanan son bir çalışmada, Avrupa’da fon isimlerinde sürdürülebilirlikle ilgili terimlerin kullanımında son birkaç yıl içinde hızlı bir artış olduğu, ESG terimlerini kullanan fonların oranının 10 yıl içinde 4 kat arttığı, fon yöneticilerinin yeni ESG ile ilgili ürünler oluşturduğunu ve fon isimlerini sürdürülebilirlikle ilgili terimleri içerecek şekilde değiştirdiği tespit edilmiştir.
Çalışma ayrıca, fon sağlayıcılarının daha genel ESG terimlerini tercih ettiğini ve bunun da yatırımların fon isimleriyle uyumlu olup olmadığını yatırımcılar için doğrulamayı zorlaştırabileceğini ortaya koymuştur.
Kılavuzlar, ESMA’nın Kasım 2022’de önerilen rehberlik üzerine başlattığı bir istişareyi takip etmektedir. İlk teklifinde ESMA, ESG ile ilgili fon isimlerinde kullanılmak üzere yatırımların asgari oranı için bir eşik belirlemiştir. “ESG ile ilgili” kelimelerin kullanımı için %80’lik bir eşik ve “sürdürülebilir” veya herhangi bir sürdürülebilirlikle ilgili terimin kullanımı için ise %50’lik bir eşik önermiştir.
Ayrıca, bu tür fonlar için fosil yakıt şirketleri ve yüksek sera gazı emisyonlarına sahip elektrik üreticilerini kapsam dışı bırakmayı öneren AB’nin Paris Anlaşmasına Uyumlu Benchmark’larına (Paris Aligned Benchmarks – “PAB’ler”) dayalı kriterler önermiştir.
“ESG” ve “sürdürülebilirlikle” ilgili terimler için farklı eşiklerin belirlenmesi, yatırımcı grupları tarafından eleştirilmiştir. Bu gruplar, yatırımcıların bu terimler arasında genellikle ayrım yapmadığını ve sistemin kafa karışıklığına yol açabileceğini öne sürmüşlerdir. Geri bildirimler ayrıca, daha yeşil bir ekonomiye geçişi teşvik eden yatırım stratejilerini desteklemek için geçişle ilgili terimlere olan talebi de yansıtmıştır.
Kılavuzlar’da, ESMA %50 sürdürülebilirlikle ilgili eşik sınırını kaldırmış, ancak “sürdürülebilir” terimini kullanan fonların sürdürülebilirlik özelliklerini karşılamak için yatırımların en az %80’inin sürdürülebilir yatırımlara anlamlı bir şekilde yönlendirilmesi gerekliliğini korumuştur.
ESMA’nın nihai kılavuzları ayrıca “iyileşme,” “ilerleme,” “evrim” ve “dönüşüm” gibi terimleri içeren bir geçiş kategorisini de içermektedir. Geçiş kategorisi, fosil yakıtlardan elde edilen gelirlerin bir kısmını sağlayan şirketlere yatırım yapılmasına olanak tanımak amacıyla, PAB’ler yerine AB’nin İklim Geçiş Kriterleri’nden (Climate Transition Benchmarks – “CTB’ler”) çıkarımlar uygularken %80 yatırım eşiğini de içermektedir.
Kılavuzlar, ESMA web sitesinde tüm AB dillerinde yayımlandıktan üç ay sonra uygulanmaya başlanacaktır.